Yeşil ekonomi büyürken, yeşil iş gücü ise yetersiz kalıyor

Yeşil ekonomi büyürken, yeşil iş gücü ise yetersiz kalıyor

Yeşil dönüşüm ivme kazanırken, insan kaynağına yapılan yatırımlar bu hıza ayak uyduramıyor.

Artan elektrik talebi, sanayide elektrifikasyon süreci, yapay zekâ ve veri merkezlerinin enerji ihtiyacı, yeşil dönüşümü  yalnızca çevresel bir gereklilik değil, ekonomik büyüme, rekabetçilik ve toplumsal refahla doğrudan bağlantılı bir dönüşüm alanı haline getiriyor.

Ancak “LinkedIn Green Skills Report 2025” raporu, bu hızlı dönüşümün önünde giderek belirginleşen yapısal bir soruna dikkat çekiyor. Rapora göre yeşil dönüşümün ihtiyaç duyduğu nitelikli insan kaynağı, talep artışına ayak uyduramıyor. Raporun verileri, iklim ve enerji politikalarında hızlanan uygulama takvimlerinin, iş gücü piyasasında ciddi bir uyumsuzluk yarattığını ortaya koyuyor. Şirketler yeşil becerilere sahip çalışanları hızla istihdam etmeye çalışırken, bu becerilere sahip iş gücünün büyüme hızı geride kalıyor.

Rapor, 2021–2025 döneminde yeşil işe alımların artış hızının, yeşil becerilere sahip çalışan oranının yaklaşık iki katına ulaştığını gösteriyor. Küresel ölçekte bu yıl yeşil becerilere sahip çalışan oranı yüzde 4,3 artarken, yeşil işe alımlar yüzde 7,7 oranında büyüdü. Bu da yeşil dönüşümün ivme kazandığını doğrularken, aynı zamanda kalıcı bir beceri açığı riskinin oluştuğuna işaret ediyor. Rapora göre bu açık kapanmadığı takdirde hem iklim hedeflerinin uygulanması gecikecek hem de yeşil dönüşümün yaratabileceği ekonomik fırsatların önemli bir kısmı hayata geçirilemeyecek.

Yeşil beceriler temel yetkinlik haline geliyor

Yeşil becerilerin artık yalnızca çevre veya sürdürülebilirlik odaklı pozisyonlarla sınırlı olmaması ise raporun en çarpıcı bulgularından birini oluşturuyor. 2025 itibarıyla, yeşil beceriye sahip çalışanların yüzde 53’ü, “yeşil” olarak tanımlanmayan pozisyonlarda istihdam ediliyor.

Raporda bu dönüşüm, şirketlerin iklim hedeflerini uygulama aşamasına geçmesiyle ilişkilendiriliyor. Kurumlar, yeşil dönüşümü yalnızca ayrı bir sürdürülebilirlik fonksiyonu olarak değil, iş modellerinin tamamına yayılan bir gereklilik olarak ele almaya başlıyor. Bu nedenle yeşil beceriler; operasyonel karar alma, tedarik zinciri yönetimi, enerji kullanımı, maliyet kontrolü ve risk yönetimi gibi alanlarda giderek daha fazla kullanılıyor.

Rapor, özellikle enerji yönetimi, sürdürülebilir satın alma, entegre tedarik zinciri yönetimi, atık önleme ve kaynak verimliliği gibi becerilerin farklı sektörlerde hızla yaygınlaştığını ortaya koyuyor. Bu yetkinlikler, yalnızca çevresel fayda üretmekle sınırlı kalmıyor; şirketlerin verimlilik artışı sağlamasına, maliyetleri düşürmesine ve operasyonel dayanıklılığını güçlendirmesine de katkı sunuyor. LinkedIn’e göre bu tablo, yeşil becerilerin “destekleyici” değil, işin temelinde yer alan temel unsurlar haline geldiğini gösteriyor.

Yeşil beceriler istihdam avantajı sağlıyor

Raporun bir diğer dikkat çekici bulgusunu ise yeşil becerilere sahip çalışanların iş gücü piyasasında belirgin bir avantaj elde etmesi oluşturuyor. LinkedIn verilerine göre yeşil beceriye veya yeşil iş unvanına sahip çalışanların işe alınma oranı, küresel ortalamanın yüzde 46,6 üzerinde bulunuyor. Bu fark, yeşil becerilerin yalnızca talep edilen değil, aynı zamanda hızlı istihdam sağlayan yetkinlikler haline geldiğini ortaya koyuyor.

Ancak rapor, bu olumlu tablonun tüm gruplar için eşit dağılmadığına da dikkat çekiyor. LinkedIn verileri, kadınların yeşil becerilere sahip olma oranının erkeklere kıyasla daha düşük olduğunu gösteriyor. Bu da yeşil dönüşümün sunduğu istihdam ve gelir fırsatlarının cinsiyetler arasında dengesiz biçimde paylaşılabileceği riskini gündeme getiriyor.

Rapora göre bu eşitsizliğin azaltılmasında beceri temelli işe alım yaklaşımları kritik bir rol oynayabilir. İşe alım süreçlerinde yalnızca geleneksel unvanlara veya geçmiş deneyimlere değil, somut becerilere odaklanılması, kadınların ve farklı grupların yeşil dönüşüm sürecine daha güçlü biçimde katılmasını sağlayabilecek önemli bir araç olarak değerlendiriliyor.

Enerji, teknoloji ve sanayi dönüşümün merkezinde yer alıyor

LinkedIn Green Skills Report 2025, yeşil dönüşümün sektörler arasında eşit dağılmadığını; bazı alanların bu dönüşümün açık biçimde merkezinde yer aldığını ortaya koyuyor. Rapora göre yeşil beceri yoğunluğunun en yüksek olduğu sektörler arasında enerji ve kamu hizmetleri yer alıyor. Bu alanda çalışanların yaklaşık yüzde 29,6’sı en az bir yeşil beceriye sahip bulunuyor. Yenilenebilir enerji üretimi, elektrik şebekeleri, enerji depolama ve enerji verimliliği gibi faaliyetlerin hız kazanması, bu sektörde yeşil becerileri temel bir gereklilik haline getiriyor.

Teknoloji, bilgi ve medya sektörü ise 2021–2025 döneminde yeşil işe alım oranını en hızlı artıran sektör olarak öne çıkıyor. Rapora göre bu sektörde yeşil işe alımların payı yıllık ortalama yüzde 11,3 artış gösterdi. Bu artış, yapay zekâ uygulamalarının yaygınlaşmasıyla birlikte enerji talebinin hızla yükselmesi ve teknolojinin karbon ayak izi üzerindeki etkilerinin daha görünür hale gelmesiyle ilişkilendiriliyor. Şirketler, hem dijital altyapılarını sürdürülebilir hale getirmek hem de enerji verimliliğini artırmak amacıyla yeşil becerilere sahip çalışanlara daha fazla yöneliyor.

Raporda sanayi ve imalat sektörleri de dönüşümün kritik halkaları arasında gösteriliyor. Özellikle üretim süreçlerinde enerji verimliliği, elektrikli ekipmanların kullanımı, tedarik zincirlerinde emisyon azaltımı ve kaynak verimliliği gibi alanlarda yeşil becerilere olan talep artıyor. Bu sektörler, küresel emisyonların önemli bir bölümünden sorumlu oldukları için yeşil dönüşümün başarısında belirleyici bir role sahip bulunuyor.

Yapay zekâ ile yeşil dönüşüm önem kazanıyor

Raporda dikkat çekilen temel eğilimlerden birini ise yapay zekâ ile yeşil dönüşümün aynı anda hız kazanması ve bu iki alanın giderek daha fazla iç içe geçmesi oluşturuyor. Artan veri merkezi yatırımları ve yapay zekâ uygulamalarının yaygınlaşması, küresel elektrik talebini yukarı çekerken enerji yönetimi, operasyonel verimlilik, bakım-onarım, ürün yaşam döngüsü yönetimi ve süreç optimizasyonu gibi becerilerin önemini artırıyor.

LinkedIn’in verileri, teknoloji sektöründe bu becerilerin en hızlı büyüyen yeşil beceriler arasında yer aldığını gösteriyor. Rapora göre şirketler, yapay zekânın kaynak yoğun yapısını yönetebilmek için yalnızca yazılım ve veri bilimi yetkinliklerine değil, aynı zamanda enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik odaklı becerilere de ihtiyaç duyuyor.

Bununla birlikte rapor, yapay zekânın yalnızca bir risk alanı değil, aynı zamanda yeşil dönüşümü hızlandırabilecek bir araç olduğuna da dikkat çekiyor. Yapay zekâ; enerji şebekelerinde talep tahmini, üretim süreçlerinde verimlilik artışı, lojistikte rota optimizasyonu ve sanayide kaynak kullanımının azaltılması gibi alanlarda emisyonların düşürülmesine katkı sunabilecek bir potansiyel taşıyor.

Uyum ve dayanıklılık becerileri yükselişte

Rapor, yeşil beceri talebinin yalnızca emisyon azaltımı ve enerji dönüşümüyle sınırlı kalmadığını, iklim değişikliğinin fiziksel etkilerinin de yeni bir beceri ihtiyacı yarattığını gösteriyor. Rapora göre 2024 yılında iklim kaynaklı ekonomik kayıplar 417 milyar dolara ulaştı ve bu kayıplar, uyum ve dayanıklılık odaklı becerilere olan talebi hızlandırdı.

Özellikle kamu yönetimi, sigorta ve finans sektörlerinde iklim risklerinin daha görünür hale gelmesi, iklim risk analizi, afetlere dayanıklı altyapı planlaması ve ekosistem yönetimi gibi becerilerin hızla yaygınlaşmasına neden oluyor. Raporda, kamu sektöründe yeşil işe alımların bir yıl içinde belirgin biçimde arttığına ve bu artışın büyük ölçüde uyum ve dayanıklılık odaklı becerilerden kaynaklandığına dikkat çekiliyor.

Finans ve sigortacılık sektörlerinde ise iklim risklerinin bilanço üzerindeki etkilerinin artması, bu alanlarda çalışanların çevresel ve finansal riskleri birlikte değerlendirebilecek yetkinliklere sahip olmasını gerekli kılıyor. Rapor, bu becerilerin artık yalnızca çevresel bir tercih değil, makroekonomik istikrar ve sistemik risk yönetimi açısından stratejik bir gereklilik haline geldiğini ortaya koyuyor.

Paylaş