Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sanayide çevreci ve temiz üretim süreçlerini güçlendirecek yeni bir düzenlemeyi yayımladı.
Bakanlık tarafından hazırlanan ve yaklaşık altı bin sanayi tesisinin çevresel performansını belirleyecek olan “Sektörel Mevcut En İyi Teknikler (MET) Tebliğleri” Resmî Gazete’de yayımlandı. Düzenleme, 1 Aralık 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi.
Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği’ni tamamlayıcı nitelikte olan düzenleme kapsamında; enerji, metal, mineral, kimya, otomotiv, tekstil, atık yönetimi ve gıda sektörlerini içeren yaklaşık altı bin sanayi tesisi enerji ve su verimliliği, atık yönetimi, emisyon salımları, gürültü ve koku gibi çok sayıda çevresel kriter üzerinden değerlendirilecek.
Bu kapsamlı değerlendirme sonucunda sanayi tesisleri “A (100 puan)”, “B (90–99)”, “C (80-89)”, “D (70 – 79), “E (60-69) ve “F (50–59)” olarak değerlendirilerek Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) Belgesi alacak.
Yeşil dönüşümün teknik altyapısı 1807 maddede tanımlandı
Yeni düzenlemede sektörlere özgü çevresel standartlar da tanımlanıyor. Buna göre; enerji üretiminde 133, metal sektöründe 423, mineral sektöründe 192, kimya sektöründe 635, atık yönetiminde 90 ve diğer üretim faaliyetlerinde 334 olmak üzere toplam 1807 adet Sektörel MET tanımlandı. Bu kapsamda temiz üretim süreçlerinin teknik altyapısını ortaya konularak sektörlere özgü çevresel standartlar netleştirilecek.
Yeni kriterlerin yürürlüğe girmesiyle; temiz üretim teknolojileri yaygınlaşacak, döngüsel ekonomi uygulamaları güçlenecek, kaynak kullanımında verimlilik artacak, ihracatta yeşil uyum süreçleri kolaylaşacak, çevresel standartlara erişim hızlanacak ve yeşil finansmana erişim kolaylaşacak.
Bu yönüyle düzenleme hem çevresel performansın yükseltilmesi hem de Türkiye’nin uluslararası pazarlarda rekabet gücünün artırılması açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Süreç nasıl işleyecek?
Belge almak isteyen sanayi tesisleri, ilk olarak Bakanlığın e-SYD sistemine giriş yapacak. Başvuru sahipleri yönetmelikte yer alan bilgi ve belgeleri dijital ortamda sisteme yükleyecek. Ardından Bakanlık uzmanları ön değerlendirme gerçekleştirecek.
Ön değerlendirmesi olumlu bulunan tesislere, süreci yürütmek üzere Sanayide Yeşil Dönüşüm Başvuru Sorumlusu atanacak.
Atanan SYD Sorumluları tarafından, ilgili tesis için Değerlendirme Raporu hazırlanacak ve elektronik olarak sisteme yüklenecek. Bakanlık uzmanları raporu inceleyerek uygunluk değerlendirmesi yapacak.
A kategorisindeki tesisler için 3. Taraf Doğrulama Kuruluşu görevlendirilirken, diğer kategorilerdeki tesislerde yerinde incelemeler İl Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilecek.
Tüm değerlendirmelerin olumlu sonuçlanması halinde sanayi tesislerine Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) Belgesi düzenlenecek.
Sanayide yeşil dönüşüm için yeni sayfa
1 Aralık 2025’te yürürlüğe girecek MET Tebliğleri ile Türkiye, sanayide çevreci dönüşümü standarda bağlayan kapsamlı bir yapıya kavuşmuş olacak. Temiz üretim, kaynak verimliliği ve düşük karbonlu sanayi hedefleri doğrultusunda atılan bu adımın, ülkenin yeşil dönüşüm stratejisinde yeni bir dönem başlattığı vurgulanıyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Sanayide yeşil dönüşüm yolunda önemli bir adım daha atıyoruz. ‘2053 Net Sıfır Emisyon’ hedeflerimiz doğrultusunda; Temiz üretim teknolojileri ile döngüsel ekonomi uygulamalarını yaygınlaştıracak ve ülkemizin sanayideki rekabet gücünü artıracak kararlar 1 Aralık’tan itibaren yürürlüğe giriyor” ifadelerini kullandı.