Uluslararası kalkınma yardımlarının azaldığı dönemde Yeşil İklim Fonu, iklim finansmanına güçlü bir destek veriyor.
Dünyanın en büyük çok taraflı iklim fonu olan Yeşil İklim Fonu (Green Climate Fund, GCF), iklim değişikliğinden etkilenen yoksul ülkeleri desteklemek amacıyla 1,2 milyar dolarlık rekor bir yatırım paketi duyurdu. Fon, özellikle Asya ve Afrika kıtalarında uygulanacak 17 projeyi finanse etmeyi planlıyor. GCF’nin bu kararı, küresel kalkınma yardımlarında yaşanan ciddi düşüşlerin gündemde olduğu kritik bir döneme denk geldi.
Küresel finansman daralırken GCF devreye girdi
Paris İklim Anlaşması’nın önemli yapı taşlarından biri olan ve gelişmekte olan ülkelerin düşük karbonlu ve iklime dayanıklı kalkınma hedeflerine ulaşmalarını destekleyen GCF, kaynaklarını özellikle en kırılgan ülkelerin hizmetine sunuyor. Bu kapsamda, En Az Gelişmiş Ülkeler (LDCs), Küçük Ada Devletleri (SIDS) ve Afrika ülkeleri öncelikli konumda yer alıyor.
Yeni yatırım dalgası, Hindistan’dan Doğu Afrika’ya uzanan geniş bir coğrafyada yenilenebilir enerji, yeşil tahvil piyasaları ve gıda güvenliği gibi alanlarda projeleri içeriyor. GCF, 10 ülkede yeşil tahvil piyasalarını geliştirmek için 227 milyon dolarlık kaynak ayırırken, Hindistan’da hayata geçirilecek yeşil finansman ve enerji verimliliği projelerine 200 milyon dolar tahsis edecek.
Doğu Afrika’da ise iklim değişikliğinin gıda sistemleri üzerindeki etkilerine karşı dayanıklılığı artırmak için 150 milyon dolarlık yatırım yapılması planlanıyor. Bu projeden yaklaşık 18 milyon insanın doğrudan fayda sağlaması bekleniyor.
OECD’nin Haziran ayında yayımladığı rapor, 2024 yılında resmi kalkınma yardımında yüzde 9’luk bir düşüş yaşandığını, bu yıl ise bu düşüşün yüzde 17’ye kadar çıkabileceğini ortaya koymuştu. ABD’nin yurtdışı yardımlarında ciddi kesintilere gitmesi ve dünya genelinde artan jeopolitik gerilimler de bu eğilimi derinleştirdi.
Toplam yatırım portföyü 18 milyar dolara ulaştı
Bu yatırımla birlikte GCF’nin toplam destek verdiği ülke sayısı 133’e, toplam yatırım portföyü ise 18 milyar dolara ulaştı. Fon, yalnızca çevresel sürdürülebilirliği değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal kalkınmayı da önceleyen projelere destek veriyor. Ayrıca GCF, yatırım süreçlerini hızlandırmak adına akredite kuruluşların onay süresini 30 aydan 9 aya düşürmeyi hedefliyor. Bu reform ile fonun kriz zamanlarında daha hızlı harekete geçirilebilmesi amaçlanıyor.
GCF’nin bu kapsamlı yatırım kararı, gelişmekte olan ülkelerde iklim değişikliğine uyum sağlama kapasitesinin artırılması açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Yenilenebilir enerjiye geçiş, iklim dostu altyapı yatırımları ve yeşil tahvil piyasalarının gelişimi, hem sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkı sağlayacak hem de istihdam ve ekonomik kalkınmayı destekleyecek.