Yükselen deniz seviyeleri onlarca şehri yok edebilir

Küresel ısınma 1,5 derece ile sınırlandırılsa bile deniz seviyeleri 2 ila 3 metre yükselecek.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres BM Güvenlik Konseyi’ne hitaben yaptığı konuşmada, deniz seviyelerinin hızla yükseldiğini ve Londra’dan Los Angeles’a, Bangkok’tan Buenos Aires’e kadar yaklaşık bir milyar insanın büyük bir tehdit altında olduğunu söyledi. Guterres, “Bazı milletler büyük dalgaların altında yok olabilir.” dedi.

Guterres, Dünya Meteoroloji Örgütü (World Meteorological Organisation, WMO) tarafından derlenen ve küresel deniz seviyelerinin 1900 yılından bu yana, son 3000 yılda olduğundan daha hızlı arttığını gösteren verileri aktardı.

Guterres, deniz seviyelerinin yükselmesinin küresel barış ve güvenlik üzerinde olumsuz etkiler oluşturacağını belirterek, “Dünyamız yaşanabilir bir geleceğin gerektirdiği 1,5 derece eşiğini aşmak üzere. Mevcut politikalar devam ettirilirse 2,8 derecelik ısınma gerçekleşebilir.” dedi. Bu seviyedeki bir sıcaklık değişimini “savunmasız ülkeler için ölüm cezası” olarak nitelendirdi.

Guterres’in aktardığı verilere göre, ısınma 1,5 derecede sabitlense bile küresel ortalama deniz seviyesi önümüzdeki 2000 yılda yaklaşık 2 ila 3 metre yükselecek. 2 derecelik bir artış yaşanırsa deniz seviyesindeki yükselme 6 metreye kadar çıkacak.

Mevcut küresel ısınma seviyeleri ile deniz seviyesinin önemli ölçüde yükselmesinin kaçınılmaz olduğunu belirten Guterres, “Sorunu çözmeye yanaşmamak, hatta göz ardı etmek bir seçenek bile olmamalı. Deniz seviyeleri yükselirse, bazı ülkeler tamamen yok olabilir. Kıyı bölgelerinde yaşayan yaklaşık 900 milyon insan ciddi bir risk altında. Bu dünyadaki her 10 kişiden biri anlamına geliyor. Böyle bir senaryoda kitlesel bir göç hareketine tanık olabiliriz. İnsanların evlerinin yok olması, yaşam haklarının da yok olacağı anlamına gelmiyor.” diyerek, konunun uluslararasıyasal çerçevelere etkilerini ele almak üzere harekete geçme çağrısında bulundu.

BM İnsan Hakları Komitesi, hükümetlerin insanları iklim krizi nedeniyle yaşamlarının tehdit altında olabileceği ülkelere geri göndermesinin yasalara aykırı olduğu kararını vermişti. Türünün ilk örneği olan bu karar sonrasında BM Uluslarası Hukuk Komisyonu da bu konuda çalışmalara başlamıştı.

Guterres, hükümetlerin yükselen deniz seviyelerinin temel nedeni olan iklim krizi konusunda harekete geçmesi ve gerekli siyasi iradenin oluşturulmasında Güvenlik Konseyi’nin kritik bir rol üstlenmesi gerektiğini belirtti.