Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları, iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik ve insan hakları da dahil olmak üzere çevresel, sosyal ve yönetişim konularını kapsıyor.
Avrupa Komisyonu’nun kabul ettiği düzenlemeye göre, Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi’ne (Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD) tabi olan şirketler 2024 finansal dönemine yönelik raporlarını Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları’na (European Sustainability Reporting Standards, ESRS) uygun olarak yayımlamakla yükümlü tutulacak.
ESRS kapsamında belirlenen 12 standart iklim değişikliği, biyoçeşitlilik ve insan hakları da dahil olmak üzere tüm çevresel, sosyal ve yönetişim konularını kapsıyor:
- ESRS 1: Genel Gereksinimler
- ESRS 2: Genel Açıklamalar (CSRD kapsamındaki tüm şirketler için zorunlu)
- ESRS E1: İklim
- ESRS E2: Kirlilik
- ESRS E3: Su ve deniz kaynakları
- ESRS E4: Biyolojik çeşitlilik ve ekosistemler
- ESRS E5: Kaynak kullanımı ve döngüsel ekonomi
- ESRS S1: Şirket çalışanları
- ESRS S2: Değer zincirinde yer alan çalışanlar
- ESRS S3: Etkilenen topluluklar
- ESRS S4: Tüketiciler ve son kullanıcılar
- ESRS G1: İş etiği
ESRS 1 (“Genel Gereklilikler”) raporlama yaparken uyulması gereken genel ilkeleri belirliyor. CSRD’ye tabi olan tüm şirketler için zorunlu olan ESRS 2 (“Genel Açıklamalar”) ise hangi sürdürülebilirlik konusunun ele alındığına bakılmaksızın açıklanması gereken temel bilgileri içeriyor.
Diğer tüm standartlar ve bunların içerdiği beyan gereklilikleri bir “önemlilik” değerlendirmesi gerektiriyor. Bu da şirketin sadece faaliyetlerine ilişkin bilgileri rapor kapsamında tutması halinde, diğer konuları raporlama yükümlülüğünün olmadığını gösteriyor.
Ancak şirketlerin “önemlilik” değerlendirmesi, Muhasebe Yönergesi’nde (Accounting Directive) belirtilen kurallara uygun olarak dış denetime tabi tutulacak. Böylelikle şirketlerin “önemlilik” değerlendirmesi bağımsız bir denetçi tarafından incelenmeye açık tutularak, objektif ve adil bir yaklaşım sergilenmesini sağlayacak.
Örneğin bir şirket, “İklim” başlığının önemli bir konu olmadığına karar verirse raporda bu konuya yer vermeyecek. Ancak bu kararının nedenlerini detaylı bir şekilde açıklamak ve şeffaf bir şekilde paylaşmak zorunda olacak.
CSRD dönemi başlangıcına kadar, Finansal Olmayan Raporlama Direktifi’ne (Non-Financial Reporting Directive, NFRD) tabi olan, 500’den fazla çalışana sahip ve borsada işlem gören büyük şirketlerin 2024 yılının başlangıcında ESRS’ye uygun olarak raporlama sürecine başlaması ve 2025’te ilk raporu yayımlaması gerekecek. 500’den fazla çalışanı olan AB dışı şirketler de bu kategori kapsamında değerlendirilecek.
Avrupa merkezli veya Avrupa’da faaliyet gösteren KOBİ’ler ise raporlama sürecine 2026 yılında başlayacak ve ilk raporu 2027’de yayımlayacak. Ancak KOBİ’ler, raporlama yükümlülüklerinden 2028’e kadar muaf olabilecek.
Ek olarak, AB’de yılda 150 milyon avronun üzerinde gelir elde eden AB dışı şirketler ve 40 milyonun avroyu aşan ciroya sahip AB menşeili şirketler, 2028’de başlamak üzere 2029’da ilk raporunu yayımlaması gerekecek.